Percepcja barw Część 4: Cechy ludzkie

W poprzednim artykule omawialiśmy wiele czynników, które wpływają na to, jak widzimy barwę, i co możemy zrobić, aby mieć pewność, że widziana barwa jest dokładnie tą pożądaną.

Światło, zmęczenie siatkówki i wpływ tła mogą wpływać na nasze postrzeganie barw. W tym artykule dowiesz się jakie są ograniczenia ludzkiego oka i mózgu oraz jak wykryć te cechy. Będą to informacje istotne szczególnie dla osób odpowiedzialnych za ocenę barwy.

Czy masz problemy z rozróżnianiem barw? Czytaj dalej, aby się dowiedzieć. Na końcu znajdziesz test widzenia barw.

Test barwy Farnsworth-Munsell 100 (FM 100) jest dostępny w X-Rite

Problem z rozróżnianiem barw

Prawdziwy daltonizm, gdy dana osoba widzi tylko szarość, jest w rzeczywistości dość rzadki. Problem z rozróżnianiem barw jest znacznie częstszy. W rzeczywistości około jeden na 13 mężczyzn wykazuje pewien rodzaj problemów z rozróżnianiem barw. Dla kobiet jest to znacznie rzadsze zjwisko, tylko około jedna na 300.

Winowajcą jest wadliwy recesywny gen na chromosomie X. Ponieważ samice noszą dwa chromosomy X, dość rzadko zdarza się, że wada występuje na obu. Ale samce mają tylko jeden X, więc jeśli wadliwy gen jest obecny, są daltonistami.

Istnieje kilka powszechnych problemów z rozróżnianiem barw, ale najczęstszym jest "czerwono-zielona ślepota barw". Pamiętasz wrażliwe na barwy substancje chemiczne znajdujące się w ludzkim oku? Kiedy wpatrujemy się w obiekt dłużej niż kilka sekund, są one wyczerpane z czopków i zaczynają wysyłać nieprawidłowe informacje do naszych niczego nie podejrzewających mózgów. I jest coś jeszcze, co może pójść nie tak z tymi wrażliwymi na barwę chemikaliami.

Nasze oczy widzą tylko trzy rodziny barw: czerwone, zielone i niebieskie. Dodając te odcienie w różnych ilościach, jesteśmy w stanie zobaczyć tysiące dodatkowych barw. Jeśli dwa z naszych czujników chemicznych (takich jak czerwony i zielony) działają tak samo lub jeśli brakuje jednego w takiej samej ilości, mózg nie może prawidłowo mieszać RGB, aby dostrzec dokładne barwy.

Nawet jeśli twoje wrażliwe na barwę chemikalia są pod kontrolą, istnieje wiele innych fizycznych ograniczeń, które mogą wpływać na twoją zdolność do widzenia dokładnej barwy.

Wiek

Wraz z wiekiem nasze postrzeganie barwy zaczyna zanikać. Odpowiedzialny za to jest karoten, pigment białkowy, który atakuje rogówkę i powoduje, że powoli żółknie. Proces ten jest niezauważalny na samym początku, ale kiedy już się zacznie, będzie postępował.

Na szczęście percepcja barw jest nie tylko wrodzoną, ale także wyuczoną umiejętnością. Ludzie, którzy są odpowiedzialni za ocenę różnic kolorystycznych, stają się lepsi dzięki praktyce i mogą przezwyciężyć skutki wieku.

Słaba pamięć barw

Czy kiedykolwiek poszedłeś do sklepu z farbami i próbowałeś wybrać barwę z dostępnych palet barw, które będą pasować do twojej kanapy i zasłon? Udało Ci się? Ludzka pamięć barw jest okropna! Nawet patrzenie na dwie barwy po dwóch stronach, aby sprawdzić, czy pasują, jest daremne.

Aby porównać barwy, musisz spojrzeć na nie razem, obok siebie, w neutralnym otoczeniu... najlepiej w kontrolowanych warunkach oświetleniowych.

Dodatkowe czynniki

Stres, choroby i leki odgrywają rolę w funkcjonowaniu naszego organizmu. Nasze oczy nie są wolne od tych stresorów życiowych. Nawet wpływy kulturowe, regionalne i etniczne mogą wpływać na to, jak postrzegamy barwę. Czy Twoje okulary mają powłokę UV? Czy Twoje szkła kontaktowe są niebieskie, aby pomóc Ci je znaleźć, gdy spadną na podłogę w łazience? Chociaż subtelne, te odcienie mogą wpływać na sposób, w jaki widzimy barwę.

Sztuką jest być świadomym tych czynników wpływających na postrzeganie barwy i dostosowanie się do nich.

Czy masz problem z rozróżnianiem barw?

Ishihira Color Vision Test

Co widzisz? Krąg kolorowych kropek? Czy coś jeszcze? Jeśli nie widzisz "6" w lewym okręgu i "2" w prawym, prawdopodobnie cierpisz na pewien rodzaj problemu z rozróżnianiem barw. Na szczęście istnieje łatwy sposób, aby zyskać pewność.

Istnieje wiele testów mających na celu ustalenie, czy dana osoba potrafi widzieć barwy w sposób prawidłowy. Jeden z nich, Farnsworth-Munsell 100 (FM 100) Hue Test, jest dostępny w X-Rite. To proste. Po prostu układasz serię kolorowych krążków w kolejności odcieni. Wydaje się że proces jest prosty, ale sam test może sprawić, że poczujesz się trochę przytłoczony. Różnice w odcieniu są tak subtelne, że naprawdę musisz rozróżniać barwy prawidłowo, żeby być w stanie ułożyć krążki we właściwej kolejności.

Oto, jak wygląda punktacja FM 100:

Osoba po lewej potrafi bardzo dobrze rozróżniać barwy, ale nie jest doskonała. Te cztery małe guzki pokazują błędy w kolejności odcieni żetonów. Idealny wynik miałby całkowicie gładki okrąg w środku.

Osoba po prawej stronie nie ma wrażliwej na barwę substancji chemicznej potrzebnej do rozpoznawania zielonych odcieni. Ten wykres pokazuje najczęstszą formę problemów z rozróżnianiem barw, zwaną duteranopią.

Co robić? Sprawdź się!

Jeśli to, jak postrzegasz barwy może mieć konsekwencje finansowe, powinieneś wziąć udział w teście fizycznym ... który możesz zrobić w ramach naszego kursu o Podstawach barw. 

Jeśli jesteś ciekawy, internetowy test odcieni FM100 da ci wyobrażenie o twoich umiejętnościach widzenia barw.

Więc... jak ci poszło? Daj nam znać!